Günlük hayatta hepimizin zorlandığı durumlar olur. Bu türlü vakitlerde birtakım hisler bizim için zorlayıcı olabilir. Zorluğun üstesinden gelme konusunda kaynaklarımızın kâfi olup olmayacağını sorgular ve “ bir terapiste gereksinimim var mı, yoksa kendi kendime bunun üstesinden gelebilir miyim” diye düşünebiliriz. Ya da psikoloji bilgimize güvenerek; “Kendimi anlıyorum. Neden bir terapiste muhtaçlık duyayım ki?” diyebiliriz.
Zor bir günün akabinde tek başına bir yürüyüşe çıkmak, hislerimizi yazıya dökmek, bir sinema yahut bir kitapta kendimizi bulmak ya da yakın bir arkadaşla sohbet etmek bazen bize terapi üzere gelir. Bu uygun hissetme hali, sorun yaşadığımızda sorunu kendi başımıza aşabileceğimiz niyetine yol açar bazen.
Günümüzde bilgiye erişimin kolaylaşması ile ruhsal manada kendimizi tanımak, psikopatoloji hakkında bilgi sahibi olmak birkaç tık uzağımızda. Bilgiye olan bu kolay erişim, bazen terapi takviyesi almadan dönüştürücü tesir oluşturabilir. Bilhassa hafif seviyede gerilim ve korku durumunda, alakalara dair yaşanan birtakım problemlerde kişinin psikoloji bilgisi ve sahip olduğu iç görü, bu durumları anlamasına ve bunlarla baş etmesine yardımcı olabilir. Bilmek, isimlendirmek, kelama dökmek ve kimi başa çıkma hünerlerini öğrenmek kişiyi epeyce güçlendirebilen kıymetli yeteneklerdir. Fakat bilgi sahibi olmakla değişim birebir şey değildir. Bilmek, ne yapmak gerektiği konusunda farkındalık oluşturur ancak yürümek başka bir süreçtir.
Peki bu süreçte kişi kendi kendinin terapisti olabilir mi? Kısmen olabilir. Kişi, sahip olduğu psikoloji bilgisi ve iç görüyle ilerleme sağlayabilir ancak birtakım noktalar vardır ki kişinin bunları kendi başına halletmesi zordur. Kişinin bilinçdışı dinamikleri ve kullandığı savunma sistemleri kendine objektif bakmasını zorlaştırır. Zira bilinçdışımız kendini korumak için pek çok savunma düzeneği kullanır ve kişi tek başına bunları görmekte zorlanır. Savunma sistemleri bize kaçacak öteki kapılar olduğunu gösterir. Bunları fark etmek ve bunlarla yüzleşmek, tek başına kolay değildir. Farkındalık alanı dışında olan hususlar, lakin bir uzmanın aynalaması ve inançlı bir ilişkisel alanla çözülebilir.
Yani kişi kendi kendinin terapisti olabilir lakin bir yere kadar. Hislerini, niyetlerini, gereksinimlerini fark etse bile bunlarla ilgili aksiyon almak için daha fazlasına muhtaçlık vardır. Yalnızca bilmek ve fark etmek yetmez. Zira bilmek, güzelleşmenin yalnızca bir kısmıdır. Bu yüzden terapiye gereksinim duyarız zira;
Bazen yaşadıklarımızı manalandırmakta zorlanırız.
Bazen geçmişin bugünümüzü nasıl etkilediğini göremeyiz.
Bazen savunma sistemlerimizin bizi neyi görmekten alıkoyduğunu anlayamayız.
Bazen travmalarımızın yükünü tek başına taşıyamayız.
İşte burada terapist devreye girer. Terapist;
Danışana inançlı bir bağ sunarak düzgünleştirici bir ortam oluşturur.
Danışanın ilgi örüntülerini, transferini, savunmalarını, şuur dışı dinamiklerini çalışarak danışanın kendini anlamasına yardımcı olur.
Danışanın yaşadığı zorluklara tanıklık ve eşlik eder.
Travmatik anıların yol açtığı duygusal yükün hafiflemesine ve danışanın iç dünyasını yine yapılandırmasına yardımcı olur.
Danışanı yargılamadan ona bir ayna meblağ ve danışanın kendini görmesini sağlar.
Kısacası terapist, yalnızca bilgi veren ya da yalnızca dinleyen biri değildir. O, bazen görünmeyeni gösteren, bazen taşınan yüke ortak olan, bazen dağılmış modülleri bir ortaya getiren kişidir.
Özetlemek gerekirse; psikolojiye dair bilgi sahibi olmak, iç görü kazanmak değerli ve yararlıdır. Fakat birçok vakit iç görüyü içsel dönüşüme çevirmek terapist eşliğinde olabilecek bir şeydir.
Terapi ortamı, yalnızca konuşma ve dinlemenin yapıldığı bir yer değil; duygusal temasın, ilişkiselliğin, iç görüyle dönüşümün buluştuğu bir alandır.
Kişinin kendi başına attığı adımlar çok değerli olsa da eşlik eden birinin varlığına muhtaçlık vardır. Zira birtakım kapılar, fakat birlikte açılır.
