Kendini Sevmek Ne Değildir?
Tanınan kültürde kendini sevmek ekseriyetle “kendini kusursuz görmek”, “eleştirilere kulak asmamak”, “kendi önceliğini her şeyin önünde tutmak” üzere daraltılmış imgelerle sunulur. Bu bakış açısı, bireyin kendisiyle yüzleşmesini, gelişimini ve ilişkisel bağlarını zorlaştırabilir.
Gerçek kendini sevme, yalnızca kendini övmek değil, eksik taraflarını kabul etmek, gelişime açık olmak ve kendi acılarına şefkatle yaklaşmaktır. Bu yüzden, yüzeysel “pozitiflik” telaffuzları bireyi gerçek hislerinden uzaklaştırarak uydurma bir uygunluk hali yaratabilir.
Psikolojik Açıdan Gerçek Kendini Sevme
Klinik psikoloji açısından kendini sevmek, bireyin kendi varlığını koşulsuzca kabul etmesi, hislerini bastırmadan tabir edebilmesi ve içsel eleştirmenle sağlıklı bir münasebet kurabilmesidir. Bu süreç birçok vakit kolay değildir; terapi takviyesi, öz-farkındalık ve içsel çalışma gerektirir.
Kendini sevmek, “ben her halimle iyiyim” demek değil, “eksiklerimle de varım ve bu halimi kabul ediyorum” diyebilmektir. Bu kabul, bireyin hem kendine hem de diğerlerine karşı daha empatik olmasını sağlar.
Popüler Mitlerin Tehlikeleri
1. **“Toksik pozitiflik”**: Daima memnun ve güçlü olmak zorunda hissettiren bir baskı yaratır.
2. **“Yalnız kurt miti”**: Bağlantılardan bağımsız, büsbütün ferdî bir muvaffakiyet illüzyonu sunar.
3. **“Her şey senin elinde” yaklaşımı**: Sistemik sıkıntıları ferdi başarısızlık üzere göstererek suçluluk duygusu yaratır.
Bu mitler, bireyin özgünlüğünü ve duygusal derinliğini bastırmasına yol açabilir. Gerçek düzgünlük hali, kırılganlıkla barışmaktan geçer.
Kendini Sevmenin Psikoterapötik Boyutu
Kendini sevmenin temelleri çocuklukta atılır. Ebeveyn figürlerinin şartsız kabulü, hislere verilen reaksiyonlar, bireyin öz-değer algısını direkt tesirler. Erişkinlikte bu dinamikler tekrar eder. Terapi sürecinde birey, geçmişte aldığı bu iletileri sorgulama ve yine yapılandırma talihi bulur.
Kendini sevme, içsel eleştirmeni fark ederek onu dönüştürmekle, travmaların yükünden hafifleyerek daha şefkatli bir benlik geliştirmekle mümkündür. Bu, vakit alır lakin mümkündür.
Sonuç
Tanınan kültürün “kendini sev” davetleri, yüzeysel kaldığında bireyi yalnızlaştırabilir ve geçersiz bir harikalık baskısı yaratabilir. Gerçek kendini sevme ise, insanın kırılganlığıyla barışması, kendi içsel gereksinimlerine kulak vermesi ve kendine karşı şefkatli bir tavır geliştirmesiyle başlar. Bu süreç, ruhsal dayanıklılığı da besler.
Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
