Bir danışanım, üniversite mezunu olmasına karşın yıllardır ne iş istediğine karar veremediğini, başvurduğu işleri reddettiğini ve konutta ‘başlaması gereken bir hayatı’ daima ertelediğini anlattı. “Ne yapmam gerektiğini bilmiyorum lakin bu türlü yaşamak istemediğimi biliyorum,” dediğinde, aslında birçok kişinin yaşadığı içsel çelişkiyi çok net özetlemişti.
Kararsızlık, birçok vakit yalnızca karar verememek değil, yanlış karar vermekten duyulan ağır endişedir. Kişi “Ya yanlış yaparsam?”, “Ya pişman olursam?” üzere sorularla zihinsel bir döngüye girer. Bu döngü vakitle eylemsizliğe dönüşür. İşte burada, danışmanlık süreci devreye girer ve bu döngüyü fark ederek kırmaya yardımcı olur.
Erteleme davranışı ise sadece tembellik ya da disiplinsizlik değildir. Çoklukla altında özgüven eksikliği, mükemmeliyetçilik yahut başarısızlık korkusu yatar. Bir öbür danışanım “Başladığımda güzel yapmam gerekecek, yapamazsam?” diyordu. Bu fikir onu yıllarca hiçbir işe başlamamaya itti. Meğer kusursuz yapmamak da bir öğrenme sürecidir.
Danışmanlık sürecinde bireyin kendine karşı daha şefkatli ve anlayışlı bir bakış geliştirmesi sağlanır. Erteleme davranışı ekseriyetle içsel çatışmaların bir dışavurumudur. Bunu yalnızca ‘zamanı güzel kullanamamak’ değil, içsel bir alarm olarak ele almak gerekir.
Hedef belirleme konusunda ise en sık gördüğüm yanılgı, ya çok büyük gayeler koymak ya da diğerlerinin beklentilerine nazaran maksat seçmektir. Bir danışanım, ailesinin isteğiyle girdiği kısmı okumuş, fakat yıllarca bu alanda çalışmak istememişti. Hayalindeki hayat ile yaşadığı hayat ortasındaki uçurum, onu daima tatminsizlik hissine sürüklüyordu. Seanslarımızda kendi pahaları, ilgi alanları ve güçlü istikametleri üzerinden yeni gayeler belirledik. Küçük, gerçekçi adımlarla ilerledi ve en sonunda kendi yoluna çıktı. Yazının devamı için tıklayınız.
