Psikopati ve narsistik kişilik bozukluğu: benzerlikler ve farklılıklar
Psikopati ve Narsistik Kişilik Bozukluğu: Benzerlikler ve Farklılıklar
Psikopati ve narsistik kişilik bozukluğu (NKB), birden fazla vakit birbirine karıştırılan lakin aslında farklı yapılar olan iki kişilik örüntüsüdür. Her ikisinde de empati eksikliği, kendini çok önemseme ve diğerlerini kullanma eğilimi görülebilir. Lakin bu benzerliklerin ötesinde, ortalarında değerli farklar vardır.
Psikopati çoklukla daha soğuk, duygusuz ve antisosyal davranışlarla tanımlanır. Psikopat bireyler, diğerlerinin hislerini anlamakta zorlanmazlar fakat umursamazlar. Yani empati kurabilirler lakin şuurlu olarak bunu kullanmazlar. Davranışları çoklukla daha planlı ve manipülatiftir.
Narsistik kişilik bozukluğunda ise kişi, daima takdir edilmek ve hayranlık görmek ister. Tenkide tahammülü düşüktür ve kendi kusurlarını kabul etmekte zorlanır. Duygusal olarak daha tepkiseldir ve görünürde toplumsal olabilir, ancak bu bağlar ekseriyetle yüzeyseldir.
Bu iki yapı vakit zaman bir şahısta birlikte de görülebilir. Bilhassa “malign narsisizm” dediğimiz durumda, narsisizm ile psikopatik özellikler bir ortaya gelir ve bu durum hem kişi hem de etrafı için epey zorlayıcı olabilir.
Teşhis koymak ise kolay değildir. Bu özellikler, kişilik testleri, klinik görüşmeler ve kişinin hayat hikayesi üzerinden kıymetlendirilir. Her iki durumda da psikoterapi süreci hayli uzun olabilir fakat içgörü kazanmak ve bağlantıları daha sağlıklı kurmak açısından çok kıymetlidir.
Sonuç olarak, psikopati ve narsisizm farklı yapılardır ancak kimi ortak noktaları olduğu için karıştırılabilir. Bu yüzden hem bireylerin hem de toplumun bu mevzuda daha şuurlu olması kıymetlidir.
Kaynakça:
1. Hare, R. D. (2003). Without Conscience: The Disturbing World of the Psychopaths Among Us. Guilford Press.
2. Ronningstam, E. (2005). Identifying and Understanding the Narcissistic Personality. Oxford University Press.
3. Patrick, C. J. (Ed.). (2006). Handbook of Psychopathy. Guilford Press.
Emirhan Binici – Psikoloji Lisans Öğrencisi
Danışman: Uzm. Psk. Damla Kankaya Sünteroğlu
